Ä°bni Haldun
DERGAH YAYINLARI

Mukaddime; ünlü Ä°slâm devlet adamı, âlim, tarihçisi Ä°bn Haldun’un 1377’de kapsamlı bir dünya tarihine “giriÅŸ” olarak yazdığı abidevî eseridir. Kitap, tarih ve sosyoloji felsefesinin genel meselelerine ansiklopedik ayrıntılarıyla girmekle birlikte, kendi içinde bir bütün oluÅŸturması özelliÄŸiyle ÅŸimdiye dek bilinen en iyi çalışmadır. Çağın öteki eserleri arasında, çözümleyici yeteneÄŸinin geniÅŸliÄŸi ve tazeliÄŸi, insanlığın toplu bir görünüşünü ve toplumsal örgütlenmenin biçimlerini vermeye çalışması bakımından eÅŸsizdir. Ä°slâm’ın tarihî baÅŸarılarının özet bir çalışması olarak da Avrupa’da yazılmış benzeri çalışmaların çok ilerisinde bir eser sayılmaktadır.

Mukaddime’nin sözlük anlamı giriÅŸ demektir. Ä°nsanın siyasî ve toplumsal örgütlenmesinde meydana gelen deÄŸiÅŸikliklerin bir modelini ortaya çıkarmak için bir tarihçinin giriÅŸtiÄŸi ilk çaba olarak kabul edilebilir. Yaklaşımında akılcı, yönteminde çözümleyici, ayrıntılarında ansiklopediktir. Geleneksel tarihçilikten tam bir kopmayı temsil eden Mukaddime, alışılagelmiÅŸ kavram ve kalıpları ortadan kaldırarak yalnızca olayları sıralamanın ötesinde tarihin bir açıklamasını, tarihin felsefesini bulmaya çalışır.